باسیلیکای سن پترونیو در بلونیا، دهمین کلیسای بزرگ دنیا از نظر ابعاد و بزرگ‌ترین کلیسای آجری دنیا محسوب می‌شود و با وجودی که هیچ‌گاه تکمیل نشد، اما برای قرن‌ها گردشگران زیادی داشته است.
باسیلیکای سن پترونیو (San Petronio Basilica) در میدان مرکزی شهر بلونیا قرار دارد و یکی از بزرگ‌ترین کلیساهای دنیا با نمای منحصربه‌فرد ناهمگن به‌شمار می‌رود که برای قرن‌ها، گردشگران زیادی به خود جذب کرده است. نیمه بالایی آن از آجر ساخته شده، درحالیکه در نیمه پایینی سنگ مرمر به‌کار فته است و شامل مجسمه‌هایی خارق‌العاده از عهد جدید و قدیم می‌شود. وقتی گردشگران سوال می‌کنند که چرا نمای این کلیسا نیمه تمام رها شد، معمولا با این پاسخ مواجه می‌شوند که «بودجه‌شان در آن زمان تمام شد». اما درواقع کمبود بودجه تنها بخشی از مشکل آن‌ها بود.
این کلیسا به حامی مقدس شهر، پترونیوس اختصاص دارد و قدمت آن به سال ۱۳۹۰ برمی‌گردد. در ابتدا قرار نبود که اینجا کلیسا باشد و می‌خواستند یک محوطه‌ی عمومی بسازند. کلمه «باسیلیکا» (basilica) در اصل برای توصیف هر ساختمان رومی باستان به‌کار می‌رفت که در آن دادگاه برگزار می‌شد و فعالیت‌های رسمی و عمومی اتفاق می‌افتاد.
این ساختمان‌ها معمولا یک درب در یک طرف سازه و یک سکوی برآمده در طرف دیگر برای نشستن دادستان یا مقامات داشتند. زمانی که امپراطوری روم مسیحیت را پذیرفت، همه کلیساها با همین طرح معماری ساخته شدند و کلمه باسیلیکا در کل اروپا و دنیای جدید معنای کلیسا گرفت.
باسیلیکای سن پترونیو به صورت یک بنای یادبود بزرگ طراحی شد و به منظور ایجاد فضای کافی برای این سازه غول‌پیکر، چندین ساختمان واقع در میدان نظیر هشت کلیسا و برج تخریب شدند. ساخت و ساز این بنا چندین قرن طول کشید تا اینکه در اوایل قرن ۱۶، مقامات شهر تصمیم گرفتند برای نشان دادن اهمیت و ثروت رو به رشد شهر، آن را توسعه دهند. به این ترتیب، معماری Arduino Arriguzzi، یک مدل جدید برای این باسیلیکا طراحی کرد که شبیه به صلیب لاتین بود.
وقتی خبر این طرح به گوش پاپ پیوس چهارم رسید، به حدی حسادت در او شعله‌ور شد که دستور ساخت یک ساختمان جدید در دوازده متری این کلیسا داد تا رویای مردم شهر محقق نشود. این ساختمان جدید ظرف مدت یک سال تکمیل و به دانشگا بلونیا تبدیل شد و تا سال ۱۸۰۸ که دانشگاه به محل دیگری انتقال یافت، همچنان مورد استفاده بود. به این ترتیب با نبود فضای کافی برای توسعه کلیسای مذکور، رویای مردم برای ساختن بزرگ‌ترین کلیسای دنیا نقش بر آب شد و از آنجا که نتوانستند درباره نحوه تکمیل آن به توافق برسند، حتی نمای این سازه کامل نشد. سقف بخش مرکزی و برآمدگی دیوار کلیسا در سال ۱۶۶۳ تکمیل شد.
این کلیسا با وجودی که ناقص باقی ماند، اما یک کلیسای مهم به‌شمار می‌رود که بلندی طاق آن به ۵۰ متر و طول آن به ۱۳۲ متر و عرض آن به ۶۶ متر می‌رسد و دهمین کلیسای بزرگ دنیا از نظر ابعاد و بزرگ‌ترین کلیسای آجری دنیا است. نیمه سنگی کامل شده باسیلیکای سن پترونیو با آثار مجسمه‌سازان سرشناسی نظیر Jacopo della Quercia و آسپرتینی و آلفونسو لومباردی تزیین شده است. روی درب آن مجسمه‌هایی از Jacopo della Quercia به چشم می‌خورد که پیامبران و داستان‌هایی از انجیل و همچنین مدونا به همراه یک کودک، سنت آمبروز و سنت پترونیوس را به تصویر کشیده است. زمانی که میکل‌آنژ در دوران جوانی به بلونیا آمده بود، این مجسمه‌ها به شدت روی او تاثیر گذاشتند.
این کلیسا به خود می‌بالد که طولانی‌ترین خط نصف‌النهار جهان با ۶۶٫۸ متر طول، از داخل آن می‌گذرد. در سال ۱۶۵۶ ستاره‌شناس معروف ایتالیایی، دومنیکو کاسینی، این خط را رسم کرد. سوراخ موجود در سقف کلیسا امکان وارد شدن نور خورشید به داخل سازه را می‌داد و یک نقطه‌ی کانونی بیضوی روی خط نصف‌النهار ایجاد می‌کرد که گذر روزها و فصل‌ها را نشان می‌داد.
کاسینی با استفاده از این خط نصف‌النهار در سنت پترونیو موفق شد تغییرات قطر خورشید را در طول سال که زمین به خورشید نزدیک و دور می‌شود، اندازه‌گیری کند. او در نهایت به این نتیجه رسید که تغییر در سایز خورشید با نظریه خورشید مرکزی یوهانس کپلر همخوانی دارد.
منبع : کجارو